W piątek (1 października br.) Sejm w ramach projektu Polski Ład uchwalił nowelizację przepisów dotyczących m.in. składki zdrowotnej. Projekt ustawy będzie teraz procedowany w Senacie.

W stanie prawnym obowiązującym obecnie składka na ubezpieczenie zdrowotne dla wszystkich osób ubezpieczonych wynosi 9% podstawy wymiaru i w wysokości nieprzekraczającej 7,75% tej podstawy podlega odliczeniu od podatku. W przypadku przedsiębiorców jest to obecnie 381,81 zł miesięcznie, z czego 328,78 zł podlega odliczeniu od podatku.

Projektowane zmiany prawa

Zgodnie z projektem ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, zakłada wprowadzenie zmian w ustawie zdrowotnej. 

Od przyszłego roku wysokość składki zdrowotnej będzie zależała od wybranej formy opodatkowania i będzie obliczana od dochodu lub przychodu, ponadto składka nie będzie podlegała odliczeniu od podatku.

Projektowana ustawa zakłada, w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, rozliczających się według skali podatkowej (stawki 17 i 32 proc.) składka wyniesie 9 proc. dochodu. Natomiast dla opłacających podatek dochodowy według 19% stawki podatku (tzw. podatek liniowy) składka na ubezpieczenie zdrowotne ma wynosić 4,9% dochodu.

Jednakże składka dla prowadzących działalność nie będzie mogła być niższa niż kwota odpowiadająca 9%:

– minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu pierwszego stycznia danego roku, w przypadku składki obliczanej od miesięcznej podstawy jej wymiaru (od 1 stycznia 2022 r. minimalna płaca wyniesie 3.010 zł, a zatem 9% z tej kwoty to 270,90 zł),

– iloczynu liczby miesięcy w roku kalendarzowym podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu i minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu pierwszego stycznia tego roku, w przypadku składki obliczanej od rocznej podstawy jej wymiaru.

Taką składkę zapłacą więc np. przedsiębiorcy mający niskie dochody lub straty.

Przepis ten będzie stosować się również w przypadku osób prowadzących działalność, opłacających w tym samym roku kalendarzowym podatek dochodowy na zasadach określonych w art. 30ca ustawy PIT (opłacających podatek dochodowy od dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, tzw. IP BOX).

W przypadku przedsiębiorców opłacających podatek w formie ryczałtu rozliczenie składki zdrowotnej stanie się bardziej skomplikowane. Tacy przedsiębiorcy zapłacą 9% składki zdrowotnej od przeciętnego wynagrodzenia, ale podstawa obliczenia składki będzie zależała od ich rocznych przychodów. Osiągający roczne przychody do 60 tys. zł zapłacą 9% od 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia – będzie to około 300 zł. Przy przychodach rocznych od 60 tys. zł do 300 tys. zł podstawa wyniesie 100% przeciętnego wynagrodzenia, czyli składka będzie na poziomie około 500 zł. Natomiast przy przychodach ponad 300 tys. zł podstawa wyniesie 180%, co da wartość składki około 900 zł.

Podatnicy rozliczający się w formie karty podatkowej zapłacą 9% składki od minimalnego wynagrodzenia, czyli 270 zł. Tu należy przypomnieć, że w 2022 r. kartę będzie można płacić jedynie na podstawie praw nabytych, tzn. nie będą mogli być opodatkowani kartą nowi podatnicy. 

Przedsiębiorca będący wspólnikiem spółki komandytowej lub jednoosobowej spółki z o.o. zapłaci 9% składki zdrowotnej liczonej od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Natomiast osoba pobierająca wynagrodzenie z tytułu powołana na członka zarządu spółki odprowadzi 9% składkę od przychodu. 

Osoby pracujące na etacie, umowie o dzieło czy na umowie zlecenia zapłacą składki tak jak dotychczas czyli 9% od dochodu, jednak bez możliwości odliczenia jej od podatku.

W związku z ww. zmianami powodującymi skomplikowanie procesu naliczania i odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne, projekt ustawy przewiduje, że składkę będzie się opłacać do 20 dnia następnego miesiąca.

Projekt ustawy będzie procedowany w Senacie, zatem ostateczny kształt przepisów może jeszcze ulec zmianom.